…συνέχεια…
Οἱ Πατέρες μας λέγουν ὅτι ἡ συναίσθησις τῆς ἁμαρτωλότητος εἶναι μεγάλον δῶρον τοῦ Θεοῦ, ἀνώτερον καὶ ἀπὸ τὴν ὅρασιν τῶν ὑψηλῶν θεωριῶν. Ὅταν συνειδητοποιῆται τὸ ἐσωτερικόν μας σκότος καὶ ἀποκαλύπτεται ἡ καταχθόνιος καὶ ἀπαισία μορφὴ τῆς ἁμαρτίας, ἡ ὁποία προκαλεῖ τὴν ἀποστροφήν, τότε καὶ ἡ θεία χάρις ὡς ἀντίληψις μᾶς ἀξιώνει τῆς ἰδικῆς της παρηγορίας.
Ὁ ὅσιος Ἰσαὰκ ἀναφέρει διαφόρους μορφὰς παρηγορίας καὶ ἀντιλήψεως τῆς χάριτος, εἰδικῶς εἰς μεγάλην καρτερίαν παρατεταμένων δοκιμασιῶν· «ὅτε ἀναστῆναι θελήσω εἰς τὴν λειτουργίαν μου (προσευχήν), μίαν δόξαν λειτουργῆσαι ἀφίεμαι, εἰς δὲ τὰ λοιπά, ἐὰν στῶ τρεῖς ἡμέρας, εἰς ἔκπληξιν μετὰ Θεοῦ γίνομαι, καὶ τοῦ κόπου οὐδ᾿ ὅλως αἰσθάνομαι»(( Ἀββᾶ Ἰσαάκ, Λόγος Γ΄ Ἀσκητικός, Περὶ ἀναχωρήσεως.)). Καὶ συνεχίζει εἰς τὸν ἴδιον λόγον τὰ ἑξῆς· «Ἔστην ἐν τῇ αὐλῇ τοῦ κελλίου μου, ὅτε ἦν ἥλιος πολύς, καὶ ἀρξάμενος μόνον εἰς μίαν δόξαν, ᾐσθήθην τῆς λειτουργίας μου, καὶ ἔκτοτε ἔμεινα, μὴ γινώσκων ὅποι τυγχάνω, καὶ ἤμην οὕτως, ἕως τοῦ ἀνατεῖλαι πάλιν τὸν ἥλιον εἰς τὴν ἐπιοῦσαν ἡμέραν, καὶ θερμᾶναι τὸ πρόσωπόν μου. Καὶ τότε, ὅτε ὁ ἥλιος ἐπὶ πλεῖον ἐβάρυνέ μου, καὶ κατέκαυσέ μου τὸ πρόσωπον, ἐστράφη ὁ νοῦς μου πρὸς ἐμέ, καὶ ἰδοὺ εἶδον ὅτι ἄλλη ἡμέρα ἐστίν». ῎πσως σκεφθῇ κάποιος ὅτι αὐτὰ ἦσαν μόνον τῶν παλαιῶν Πατέρων κατορθώματα. Ἀλλὰ ὁ «χθὲς καὶ σήμερον καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας αὐτὸς» Κύριος παρέχει τὴν χάριν του καὶ σήμερον εἰς τοὺς βουλομένους νὰ ἀγωνισθοῦν.
Ὁ μακάριος Γέρων Ἰωσὴφ ὁ Ἡσυχαστὴς μᾶς ἔλεγεν ὅτι εἰς τὸ τέλος ἐξαντλητικῆς ὑπομονῆς παρουσιάζεται ἡ χάρις αἰσθητῶς. «Καὶ εἰς ἐμέ, ἔλεγεν, ὅταν οἱ πειρασμοὶ πλήθαιναν, ὥστε νὰ ὑπερβαίνουν τὰς δυνάμεις μου, ἀπροβλέπτως μοῦ ἐγίνετο μία ἀντίληψις, ἡ ὁποία ἀναλογοῦσε κατὰ τὸν ψαλμῳδὸν εἰς τὸ ἐπικείμενον βάρος». «Κατὰ τὸ πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῇ καρδίᾳ μου, αἱ παρακλήσεις σου εὔφραναν τὴν ψυχήν μου»(( Ψαλμ. 93, 19.)). Κάποτε ἄγγελος Κυρίου μοῦ μετέδωκε τὴν θείαν κοινωνίαν, ἄλλην φορὰν ὁ Κύριός μας ἐπὶ τοῦ σταυροῦ, μοῦ ἐνεθύμισεν τὴν φιλοπονίαν καὶ ἡ γλυκυτάτη μας Δέσποινα πολλάκις μὲ ἐπαρηγόρησεν, ἐμφανισθεῖσα ἡ ἰδία κατὰ τὴν μητρικήν της πρόνοιαν, τὴν ὁποίαν δείχνει εἰδικῶς εἰς ἡμᾶς τοὺς ἁγιορείτας. Ὤ, πόσον τοῦτο ἦτο εὐχάριστον, ἡ μελισταγὴς φωνή της νὰ μοῦ ἐγγυᾶται τὴν σωτηρίαν μου»!
Ἡ χάρις, ἡ ὁποία ἔρχεται ἐκ τῆς μετανοίας, ἁρπάζει τὴν ψυχὴν πρὸς τὸν Θεόν, τοῦ ὁποίου τὸ φῶς τὴν ἑλκύει. Εἰς τὴν ἀρχὴν δὲν εἶναι τόσον φανερόν, ἀλλὰ ἡ θέρμη του, ἡ ὁποία εἶναι ἀγάπη, ἀρχίζει νὰ μαλακώνῃ τὴν καρδίαν. Τότε παραδόξως παρουσιάζεται εἰς τὸν ἄνθρωπον ἕνας διχασμός. Ἀφ᾿ ἑνὸς κυριεύεται ἐκ φόβου, μᾶλλον ἐκ φρίκης, αἰσθανόμενος τὴν τρομεράν του ἐνοχὴν καὶ ἀφ᾿ ἑτέρου τὸν πλημμυρίζει ἡ μέχρι τότε ἄγνωστος χάρις τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ. Ὁ διχασμὸς τοῦ φόβου περισσεύει, διότι διὰ τῆς παρουσίας τῆς χάριτος ἀνοίγουν οἱ ὀφθαλμοὶ τοῦ νοὸς καὶ διαπιστώνει αἰσθητῶς τὴν ρυπαρότητά του. Τὸν παρηγορεῖ ἡ αἰσθητὴ παρουσία τῆς θείας ἀγάπης, ἀλλὰ δὲν συγκρατοῦνται τὰ δάκρυα, τὰ ὁποῖα μαρτυροῦν τὴν εἰλικρινῆ μεταμέλειαν καὶ ἐπιστροφήν του ἐκ τῆς «μακρινῆς χώρας» τῆς σπατάλης τῆς «πατρικῆς οὐσίας». Πολλάκις ἡ σφοδρότης αὐτῆς τῆς φρίκης τῆς προσωπικῆς ἁμαρτωλότητος γίνεται τόσον ἔντονος, ὥστε παρουσιάζεται μίσος πρὸς τὸν ἑαυτόν μας καὶ θετικὴ μορφὴ ἀποστροφῆς πρὸς τὰ πάθη τὰ ὁποῖα εἶναι τὰ αἴτια τοῦ χωρισμοῦ ἐκ τοῦ ἀγαπωμένου Θεοῦ.
«Εἴ τις ἔρχεται πρός με καὶ οὐ μισεῖ… ἔτι καὶ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν, οὐ δύναταί μου μαθητὴς εἶναι»(( Λουκ. 14, 26.)). Ἡ πραγματικὴ αὐτὴ ἔντασις τοῦ μίσους, ἡ ὁποία προκαλεῖται ἀπὸ τὴν «ἐν Θεῷ αἴσθησιν» αὐξάνει τὴν προσευχὴν καὶ γίνεται ὡς φλόξ· τότε ἡ ψυχὴ ἔχει τὴν αἴσθησιν καὶ τοῦ ζοφεροῦ θανάτου ἀλλὰ καὶ τῆς ἐλπίδος εἰς τὸν Σωτῆρά της Χριστόν. Αὐταὶ αἱ καταστάσεις δὲν εἶναι τῆς ἀνθρωπίνης προσπαθείας ἀλλὰ μόνον τῆς φιλανθρωπίας τῆς θείας ἀγαθότητος. Θυμᾶμαι, ὅταν μᾶς περιέγραφεν ὁ μακάριός μας Γέρων Ἰωσὴφ αὐτοῦ τοῦ εἴδους τὴν προσευχήν. Ἔπαιρνε μίαν εἰρηνικὴν μορφὴν καὶ μᾶς ἐπαρουσίαζεν, ὅσον ἠμπορούσαμεν νὰ καταλάβωμεν, τὴν εἰρήνην τῶν λογισμῶν. Μετὰ ἀπ᾿ αὐτὴν τὴν συνάντησιν, διότι ὄντως θεία συνάντησις εἶναι, μία θαυμαστὴ εἰρήνη ἔρχεται εἰς τὴν ψυχὴν καὶ βασιλεύει ἡ αἴσθησις τῆς πλήρους παρουσίας τοῦ Θεοῦ κατὰ πάντα.
Συνεχίζεται…
(ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΙΩΣΗΦ – ΑΘΩΝΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ – ΨΥΧΩΦΕΛΗ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΑ 2)
