– Γέροντα, τι βοηθάει να διώχνω τους λογισμούς υπόνοιας;
– Όλα είναι πάντα έτσι, όπως τα βλέπεις; Να βάζης πάντα ένα ερωτηματικό σε κάθε λογισμό σου, μια που όλα τα βλέπεις συνήθως αριστερά, καθώς επίσης και από κανέναν καλό λογισμό για τους άλλους, για να μην αμαρτάνης με τις κρίσεις σου. Αν βάζης δύο ερωτηματικά, είναι πιο καλά. Αν βάζης τρία, είναι ακόμη καλύτερα. Έτσι κι εσύ ειρηνεύεις και ωφελείσαι, άλλα και τον άλλον ωφελείς. Αλλιώς, με τον αριστερό λογισμό νευριάζεις, ταράζεσαι και στενοχωριέσαι, οπότε βλάπτεσαι πνευματικά. Όταν αντιμετωπίζης ό,τι βλέπεις με καλούς λογισμούς, μετά από λίγο καιρό θα δής ότι όλα ήταν πράγματι έτσι, όπως τα είδες με καλούς λογισμούς. Θα σου πω ένα περιστατικό, για να δής τι κάνει ο αριστερός λογισμός. Μια μέρα ήρθε στο Καλύβι ένας μοναχός και μου λέει: Ο Γέρο-Χαράλαμπος είναι μάγος έκανε μαγικά. Τι λες, μωρέ χαμένε; Δεν ντρέπεσαι;, του λέω. Ναι, μου λέει, τον είδα μια νύχτα με φεγγάρι πού έκανε «μ, μ, μμμ…» και έχυνε με μια νταμιτζάνα κάτι μέσα στα κλαδιά. Πάω μια μέρα και βρίσκω τον Γέρο-Χαράλαμπο. ¨Τι γίνεται, Γέρο-Χαράλαμπε; του λέω. Πώς τα περνάς; Τι κάνεις; Κάποιος σε είδε πού έριχνες εκεί μέσα στα βάτα κάτι με μια νταμιτζάνα και έκανες «μ, μ, μμμ…». ¨Ήταν κάτι κρίνα μέσα στα ρουμάνια, μου λέει, και πήγα να τα ποτίσω. Έλεγα «Χαίρε, Νύμφη ανύμφευτε!»-και έριχνα λίγο νερό στο ένα κρίνο «Χαίρε, Νύμφη άνύμφευτε!» και έριχνα λίγο νερό στο άλλο… Γέμιζα πάλι την νταμιτζάνα, ξαναέριχνα. Βλέπεις; Και ο άλλος τον πέρασε για μάγο!
Βλέπω, μερικοί κοσμικοί τι καλούς λογισμούς πού έχουν! Ενώ άλλοι, οι καημένοι, πόσο βασανίζονται μέ πράγματα πού ούτε καν υπάρχουν, άλλα ούτε και ο πειρασμός θα μπορούσε να τα σκεφθή! Μια φορά, όταν έβρεξε μετά από μεγάλη ανομβρία, ένιωσα τέτοια ευγνωμοσύνη στον Θεό, πού καθόμουν μέσα στο Καλύβι και έλεγα συνέχεια: ¨Σ’ ευχαριστώ έκατομμύρια-δισεκατομμύρια φορές, Θεέ μου. Έξω, χωρίς να το ξέρω, ήταν ένας κοσμικός και με άκουσε. Όταν με είδε μετά, μου είπε: Πάτερ, σκανδαλίσθηκα. Άκουσα να λες
«έκατομμύρια-δισεκατομμύρια» και είπα «τι είναι αυτά πού λέει ο πατήρ Παΐσιος;». Τι να του έλεγα; Εγώ εννοούσα ευχαριστίες στον Θεό για την βροχή, και αυτός νόμιζε ότι μετρούσα χρήματα. Και αν ήταν κανένας άλλος, θα μπορούσε να έρθη να με ληστέψη το βράδυ, να μου δώση και ένα γερό ξύλο, και τελικά δεν θα έβρισκε τίποτε. Μια άλλη φορά είχε έρθει κάποιος πού είχε άρρωστο παιδί. Τον πήρα να τον δω μέσα στο εκκλησάκι. Όταν άκουσα το πρόβλημα του, τού είπα, για να τον βοηθήσω: Κάτι πρέπει να κάνης κι εσύ, για να βοηθηθή το παιδί σου. Μετάνοιες δεν κάνεις, νηστεία δεν κάνεις, χρήματα δεν έχεις, για να κάνης ελεημοσύνες, πες στον Θεό: «Θεέ μου, δεν έχω κανένα καλό να θυσιάσω για την υγεία του παιδιού μου, θα προσπαθήσω τουλάχιστον να κόψω το τσιγάρο». Ο καημένος συγκινήθηκε και μου υποσχέθηκε πώς θα το κάνη. Πήγα να του ανοίξω την πόρτα, για να φύγη, και εκείνος άφησε το τσακμάκι και τα τσιγάρα μέσα στο εκκλησάκι, κάτω από την εικόνα του Χριστού. Εγώ δεν το πρόσεξα. Μετά από αυτόν μπήκε ένας νεαρός στο εκκλησάκι, κάτι ήθελε να μου πή, και ύστερα βγήκε έξω και κάπνιζε. Τού λέω: Παλληκάρι, δεν κάνει να καπνίζης εδώ. Πήγαινε λίγο πιο πέρα. Μέσα στην εκκλησία επιτρέπεται να καπνίζης;, μου λέει. Αυτός είχε δει το πακέτο με το τσακμάκι πού είχε αφήσει ο πατέρας του άρρωστου παιδιού και έβαλε λογισμό ότι καπνίζω. Τον άφησα να φύγη με τον λογισμό του. Καλά, και αν κάπνιζα, και μέσα στην εκκλησία θα κάπνιζα;
Βλέπετε τι είναι ο λογισμός;
– Γέροντα, ή υπόνοια, ή καχυποψία, πόση ζημιά μπορεί να κάνη στην ψυχή;
– Ανάλογα με την υπόνοια είναι και ή ζημιά. Ή καχυποψία φέρνει καχεξία.
– Πώς θεραπεύεται;
– Με καλούς λογισμούς.
– Γέροντα, αν δη ο άνθρωπος ότι πέφτει έξω μια φορά, αυτό δεν τον βοηθάει;
– Αν πέση μια φορά έξω, τέλος πάντων αν πέση όμως δυο φορές, θα σακατευθή. Θέλει προσοχή, γιατί και ένα τοις χιλίοις να μην είναι τα πράγματα έτσι όπως τα σκεφθήκαμε, κολαζόμαστε. Όταν ήμουν στο Κοινόβιο, μια φορά την Μεγάλη Σαρακοστή ένα γεροντάκι, ο Γέρο-Δωρόθεος, τηγάνιζε κολοκυθάκια. Τον είδε ένας αδελφός την ώρα πού τα έβαζε στο τηγάνι και έρχεται και μου λέει: Να δης, ο Γέρο-Δωρόθεος τηγανίζει κάτι μπαρμπούνια τόσο μεγάλα! Μα, του λέω, ο Γέρο-Δωρόθεος, Μεγάλη Σαρακοστή, δεν είναι δυνατόν να τηγανίζη μπαρμπούνια. Ναι, μου λέει, τα είδα με τα μάτια μου, κάτι μπαρμπούνια τόσα! Ο Γέρο-Δωρόθεος είχε έρθει δεκαπέντε χρόνων στο Άγιον Όρος και ήταν σαν μάνα. Αν έβλεπε κανένα καλογέρι λίγο φιλάσθενο, έλα εδώ, του έλεγε, έχω ένα μυστικό να σου πω, και του έδινε λίγο ταχίνι με κοπανισμένα καρύδια ή κάτι άλλο. Και τα γεροντάκια τα οικονομούσε ανάλογα. Πάω μετά στον Γέρο-Δωρόθεο και τι να δω; Κολοκυθάκια τηγάνιζε για το νοσοκομείο!
– Και αν, Γέροντα, ένας λογισμός υπόνοιας για κάποιον βγή αληθινός;
– Και αν μια φορά βγή αληθινός ένας τέτοιος λογισμός, σημαίνει ότι κάθε φορά θα είναι αληθινοί τέτοιοι λογισμοί; Ύστερα που ξέρεις αν ο Θεός επέτρεψε να βγή αληθινός εκείνος ο λογισμός, για να δώση πνευματικές εξετάσεις ο άλλος στην ταπείνωση;
Βέβαια χρειάζεται να προσεχή κανείς να μη δίνη και ο ίδιος αφορμές, ώστε ο άλλος να βγάζη λανθασμένα συμπεράσματα. Για να βάλη λ.χ. κάποιος έναν αριστερό λογισμό για σένα, μπορεί ο ίδιος να έχη εμπάθεια, άλλα κι εσύ μπορεί να έδωσες αφορμή. Αν, παρόλο πού εσύ πρόσεξες, ο άλλος σκεφθή κάτι εις βάρος σου, τότε να δοξάσης τον Θεό και να εύχηθής για εκείνον.
