Παραγκωνίζεται το μάθημα της Ελληνικής Ιστορίας

της Ελίνας Γαληνού
Με την αναδιαμόρφωση του σχολικού προγράμματος μαθημάτων στο Λύκειο, η διδασκαλία της Ελληνικής Ιστορίας δείχνει να πέφτει στο περιθώριο. Το πρόγραμμα προβλέπει ένα μάθημα επιλογής υπό τον τίτλο «Ευρωπαική Ιστορία». Υποθέτουμε βέβαια ότι μέσα στην Ευρωπαική Ιστορία θα εντάσσεται και η Ελλάδα, εφ΄όσον η χώρα μας ανήκει στην Ευρωπαική Ηπειρο.Η απόφαση αυτή, πιθανόν να χαιρετίζεται από τους υποστηριχτές και οπαδούς της «εκσυγχρονιστικής σκέψης» που επιδιώκουν να πλάσουν νέες νοοτροπίες, εναρμονισμένες στην σύγχρονη πραγματικότητα. Και φυσικά, ο χώρος της Παιδείας αποτελεί μια σημαντική δίαυλο για την διαμόρφωση νοοτροπιών.
Μάθημα Ιστορίας λοιπόν στο Λύκειο, θα σημαίνει μια γενική εικόνα της Ευρωπαικής Ιστορίας όπου θα συμπεριλαμβάνονται κάποια χτυπητά γεγονότα που θα χαρακτηρίζονται κρίσιμοι σταθμοί, κάποιες προσωπικότητες που συνδέονται με αυτά και βεβαίως, κάποια συμπεράσματα για να βοηθήσουν τον προσανατολισμό του μαθητή. Ολα αυτά θα έχουν επιλεγεί βάσει ορισμένων κριτηρίων, ώστε να εξυπηρετούν (υποτίθεται) την καλύτερη αφομοίωση του μαθήματος και να μην κουράζουν το μυαλό. Μέχρι στιγμής, δεν ακούστηκε άλλο συγκεκριμένο επιχείρημα εκ μέρους εκείνων που πήραν αυτήν την απόφαση, εκτός από την πρόθεσή τους να κάνουν τη ζωή των μαθητών ευκολότερη, ελαφραίνοντας το σχολικό πρόγραμμα από «περιττά βάρη»…
Ισως βέβαια, να έχει προβλεφθεί η απάντηση προς τις όποιες ενστάσεις ακουστούν. «Το μάθημα της Ιστορίας δεν ενδιαφέρει όλους τους μαθητές. Για όσους δεν ενδιαφέρονται, είναι μια επιβάρυνση στο ήδη βεβαρημένο σχολικό πρόγραμμα.» θα ισχυριστούν οι αρμόδιοι. Ασφαλώς είναι ευνόητη η οργή και η πικρία πολλών μορφωμένων και συνειδητοποιημένων Ελλήνων -και δεν εννοούμε αποκλειστικά μόνο τους φιλίστορες και ιστορικούς. Διότι υπάρχουν ευτυχώς πολλοί Ελληνες πολίτες, που ενδιαφέρονται για την Ιστορία πέρα από επιστημονική δράση, φιλοδοξίες ή διάθεση αυτοπροβολής. Το ενδιαφέρον προς την Ιστορία, πηγάζει από την ανάγκη αυτογνωσίας ενός λαού
Αν δεν γνωρίσουν οι άνθρωποι το παρελθόν τους, η εικόνα τους ως το ποιοί είναι σήμερα, θα είναι ασφαλώς ελλιπής. Και ο άνθρωπος, αν δεν γνωρίσει τις ρίζες του, δεν θα μπορέσει ποτέ του να τις υπερασπιστεί.. Δεν θα μάθει ποτέ ποιοί ήταν οι πρόγονοί του, ούτε σε ποιούς αγώνες αντιστοιχούν τα σύνορα που έχει η χώρα του. Δεν θα έχει την ευκαιρία να διδαχτεί από τα σφάλματα, τις ολιγωρίες, ή τις επιτυχημένες περιόδους, δεν θα μπορεί να συσχετίσει γεγονότα ή να κρίνει αποτελέσματα. Η επίδραση του πολιτισμού της χώρας του στην εξέλιξη των άλλων πολιτισμών, θα του σερβίρεται επιλεκτικά μέσα από το νέο σχολικό εγχειρίδιο. Μπορεί ίσως να πληροφορηθεί κάποτε τη σημασία του ελληνικού πολιτισμού και των αξιών του στον κόσμο, από κάποιους ξένους…Και τότε, εκείνοι θα λένε δικαίως ότι «οι Ελληνες δεν αξίζουν τους προγόνους που είχαν, διότι τους αγνοούν..»
Η αλήθεια είναι ότι τέτοια συμπτώματα παραγκωνισμού του μαθήματος της Ιστορίας, (δήθεν) με την αιτιολογία μιας απλοποίησης που θα το καταστούσε πιό ελκυστικό και λιγότερο βαρετό, έχουν εμφανιστεί εδώ και κάποια χρόνια. Σύμπτώματα όπως η αναφορά της Μικρασιατικής καταστροφής σαν «συνωστισμός», ή η σύμπτυξη του έπους του 40 σε μια παράγραφο και ορισμένα περίεργα θέματα εκθέσεων στις εισαγωγικές εξετάσεις, είχαν θορυβήσει πολλούς ανήσυχους. Δυστυχώς τώρα, οι ανησυχίες αυτές επαληθεύονται με βήμα ταχύ. Ενδεχομένως να μας δοθούν επιχειρήματα εκ μέρους των αρμοδίων ότι «Μείωση της ύλης, σημαίνει καλύτερη αφομοίωση». Ας γινόταν μείωση της ύλης όσον αφορά πολλές λεπτομέρειες, χρονολογίες και ονόματα που φορτώνουν το μυαλό και θολώνουν την ουσία του μαθήματος. Ας γινόταν μια αναθεώρηση του τρόπου διδασκαλίας, ως προς την μεταδοτικότητα και το ερέθισμα του ενδιαφέροντος των μαθητών. Η Ιστορία γενικά, αποτελεί μια ανεξάντλητη πηγή διδαγμάτων που αναπτύσσουν την κριτική σκέψη, αλλά η Ιστορία του δικού μας τόπου, είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ύπαρξη και την τύχη του λαού μας. Και είναι πολύ μεγάλη για να χωρέσει μόνο σε λίγες σελίδες…