– Διάβασα, Γέροντα, οτι οι Έλληνες στον Ιταλικό πόλεμο πρώτα προσπαθούσαν νά χαλάσουν τά οχυρά του εχθρού και υστέρα έκαναν επίθεση.
– Και ό διάβολος τό ίδιο κάνει. Όπως δηλαδή ό εχθρός, πριν κάνη επίθεση μέ τό πυροβολικό, βομβαρδίζει με την αεροπορία τά οχυρά, γιά νά τά σπάση, έτσι και ό διάβολος πρώτα βομβαρδίζει μέ λογισμούς τον άνθρωπο και ύστερα του επιτίθεται. Αν δέν χαλάση τον λογισμό του άνθρωπου, δέν επιτίθεται, γιατί ό άνθρωπος αμύνεται μέ τον καλό λογισμό είναι στο αμπρί του! Ό αριστερός λογισμός είναι ξένο σώμα και πρέπει ό άνθρωπος νά προσπαθήση νά τό άποβάλη. Αυτόν τον αγώνα όλοι έχουμε τήν δύναμη νά τον κάνουμε. Κανένας δέν δικαιολογείται νά πή οτι είναι αδύνατος και δέν μπορεί νά τον κάνη. Δέν είναι κασμάς ούτε βαριά, γιά νά μήν μπορή νά τά σηκώση, επειδή τρέμουν τά χέρια του. Δέν τό βλέπω δύσκολο, τό νά τά παίρνουμε όλα δεξιά. Γιατί νά εξετάσω λ.χ. τήν ιδιοτροπία του άλλου;
Μπορεί στην πραγματικότητα αυτό πού κάνει νά μήν είναι ιδιοτροπία, άλλα νά τό κάνη επίτηδες, γιά νά ταπεινωθή.
– Γέροντα, ανησυχώ, γιατί όλο αριστερά δουλεύω. Αγωνίζομαι, άλλα δέν μπορώ νά γυρίσω δεξιά.
– Τό νά άναγνωρίζης ποιοί λογισμοί δέν είναι καθαροί, νά ανήσυχης και νά αγωνίζεσαι νά τους άπομακρύνης, και αυτό είναι πρόοδος. Άν θέλης νά προκόψης, όταν ό πονηρός σου επιτίθεται με αριστερούς λογισμούς και σε τραβάη προς τό μέρος του, στρίψε με δύναμη αντίθετα τό τιμόνι και αγνόησε τον. Νά προσπαθήσης νά φέρνης καλούς λογισμούς και γιά τις μικρότερες άλλα και γιά τις μεγαλύτερες αδελφές, οι όποιες κάνουν εσωτερική εργασία αθόρυβα, γιατί τό ταγκαλάκι σοϋ χαλάει τον λογισμό, γιά νά καθυστέρηση τήν πνευματική σου πρόοδο. Έάν δέν σκάλωνες στους λογισμούς σου, θά είχες κάνει άλματα πνευματικά.
Όλη ή πνευματική ζωή στον λογισμό βασίζεται. Ή πρόοδος στην πνευματική ζωή από τον λογισμό εξαρτάται.
– Γέροντα, πώς θά βοηθηθώ στον αγώνα κατά τών αριστερών λογισμών;
– Με τήν εγρήγορση και τήν αδιάλειπτη προσευχή. Άν βρίσκεσαι σέ εγρήγορση, προσέχεις και φέρνεις καλούς λογισμούς. Π.χ. βλέπεις ένα ποτήρι και σκέφτεσαι τό Άγιο Ποτήριο, τόν Μυστικό Δείπνο, τον Χριστό κ.λπ. Ένώ, άν δέν βρίσκεσαι σέ εγρήγορση, μπορεί ό νους σου νά πάη σέ διάφορα μή πνευματικά πράγματα ή ακόμη και σέ ελεεινά. Γι’ αυτό προσπάθησε νά μή μαζεύης σαβούρα λογισμών και ύστερα παλεύης νά τους δίωξης. Νά λές τήν ευχή και νά συγκεντρώνεσαι. Και άν φεύγη ό νους σου, πάλι νά τόν έπαναφέρης και συνέχεια νά κάνης τό ίδιο. Μήν άφήνης τόν νου σου νά γυρίζη. Γιατί, ακόμη κι άν ό νους δέν βρίσκεται πάντοτε σέ άσχημα πράγματα αλλά σέ ουδέτερα, ωστόσο και αυτά τόν έξουδετερώνουν μέ τον περισπασμό, και γίνεται σπατάλη. Οι λογισμοί μάλιστα πού δημιουργεί ό περισπασμός είναι πιο ύπουλοι από τους κακούς, επειδή δεν τους καταλαβαίνουμε, για νά τους πετάξουμε.
– Γέροντα, ό λογισμός μου λέει: Δεν έκανες καμμιά προκοπή τόσα χρόνια πού είσαι στο μοναστήρι.
– Γιά νά ακούσω, τί άλλο σού λέει ό λογισμός; Όπως έχω καταλάβει, ακούτε πολύ το ταγκαλάκι. Τί ξεγέλασμα σάς κάνει! Γιατί πιστεύετε στο ταγκαλάκι; Γιατί ζαλίζεσθε; Ειρήνευε. Στενοχωριέσαι άδικα καί ταλαιπωρείσαι χωρίς λόγο. Σού παρουσιάζει το ταγκαλάκι τά πράγματα μπερδεμένα, σάν τον φακίρη. Σέ ζαλίζει μέ λογισμούς απαισιοδοξίας, γιά νά σού τρώη τήν ώρα καί νά σέ περισπά άπό τήν προσευχή καί τήν προσοχή στο διακόνημα. Έστω καί λίγο αν σέ ζαλίση καί σέ κάνη νά μήν έχης διάθεση νά το πολεμήσης, καί μόνον αυτό είναι αρκετό, γιά νά λάβη τήν προαγωγή του. Προσπάθησε, όταν εργάζεσαι μόνη σου, νά έχης τό έξης τυπικό: Ψαλτική, δοξολογία, ευχή νοερά ή δυνατά, ώστε νά άποφεύγης τήν μουρμούρα των λογισμών, δηλαδή νά άλλάζης θέμα. Άφού ό διάβολος αλλάζει θέμα, γιατί νά μήν αλλάξουμε κι εμείς; Σάς έχω πει καί άλλη φορά ότι επάνω σέ κάποια συζήτηση, τήν στιγμή πού είναι νά πώ στον άλλον αυτό πού θά τον βοηθήση, έρχεται κάποιος καί διακόπτει ή γίνεται κάποιος θόρυβος κ.λπ., γιά νά αναγκασθώ νά σταματήσω. Αφού ό πειρασμός κάνει τέτοια σχέδια, γιατί νά μήν κάνουμε κι εμείς σχέδια στον πειρασμό; Νά είστε έξυπνες, νά κοροϊδεύετε τό ταγκαλάκι.
– Γέροντα, μέ ταλαιπωρεί ή λύπη, ή άκηδία… Περνώ μαρτύριο.
– Μαρτύριο πριν άπό τό μαρτύριο!… Έσύ έχεις αυτοπεποίθηση. Σού έχουν γίνει κατάσταση οι αριστεροί λογισμοί, γι’ αυτό παιδεύεσαι. Έχεις ανάγκη άπό δεξιούς λογισμούς. Πρέπει νά μετατρέψης τίς πονηρές μηχανές του… εργοστασίου σου σέ καλές μηχανές. Ή καλύτερη επιχείρηση είναι να φτιάξη ό άνθρωπος ένα εργοστάσιο καλών λογισμών. Τότε, ακόμη και τά άσχημα θά τά φτιάχνη ό νους του καλά. Π.χ. έναν άνθρωπο, άν τον δής σάν ψυχή, σάν άγγελο, ανεβαίνεις αγγελικά στον Ουρανό καί ή ζωή σου είναι πανηγύρι. Αν τον δής σαρκικά, κατεβαίνεις στην κόλαση.
– Μερικές φορές, Γέροντα, όταν βάζω έναν καλό λογισμό, σέ λίγο μου έρχεται ένας αριστερός λογισμός καί μου τά χαλάει όλα. Μήπως δέν το κάνω άπό την καρδιά μου;
– Σκοπός είναι νά το κάνης άπό την καρδιά σου καί, άν σου έρθη αριστερός λογισμός, νά πής: Αυτός είναι αλλότριος. Πρέπει νά τόν διώξω. Τώρα υπέγραψα πάει, τέλειωσε.
– Όταν, Γέροντα, μέ αγώνα έχω διώξει έναν αριστερό λογισμό, πώς γίνεται καί επανέρχεται, άφου τελείωσε τό θέμα;
– Ναί, τό θέμα τελείωσε, άλλα τό ταγκαλάκι δέν τελείωσε. Δέν πεθαίνει ό διάβολος ποτέ. Έλεγε ένα γεροντάκι: Ό σκύλος, μιά-δυό κλωτσιές άν του δώσης, φεύγει. Ό διάβολος δέν φεύγει επιμένει. Εκεί-εκεί! Ανάβω ένα κερί στους Αγίους του Κελλιού, γιά νά φύγη, καί μου λένε οι δαίμονες: «Γιά μάς τό άναψες τό κερί;». «Βρέ, σαβούρα, ποϋ γιά σας; Γιά τους «Αγίους τό άναψα». «Ναί, όμως εμείς σέ αναγκάσαμε», μου λένε.
– Γέροντα, όταν συμβαίνη κάτι δυσάρεστο σέ κάποιον καί άρχίζη νά λέη: γιατί, Θεέ μου, νά μου συμβή καί αυτό;, αυτός ό άνθρωπος βοηθιέται;
– Πώς νά βοηθηθή! Ή βάση είναι νά τά έρμηνεύη ό άνθρωπος όλα μέ καλό λογισμό μόνον τότε ωφελείται. Είναι μερικοί που έχουν καλή μηχανή, πολλές προϋποθέσεις γιά πνευματική ζωή, άλλα τό τιμόνι τους έχει λάθος κατεύθυνση. Άν γυρίσουν τό τιμόνι στην κατεύθυνση των καλών λογισμών, προχωρούν μετά στην σωστή κατεύθυνση σταθερά.
